ارزیابی عملکرد دانه و اجزای آن در ژنوتیپ های گندم تحت تأثیر تنش خشکی پس از گل دهی

Authors

یحیی امام

y. emam عبدالمهدی رنجبری

a.m. ranjbar محمدجعفر بحرانی

m. j. bahrani

abstract

تنش خشکی یکی از مهم ترین عوامل محدود کننده عملکرد گیاهان زراعی است. به منظور مطالعه تأثیر تنش خشکی بر عملکرد دانه و اجزای آن در 9 ژنوتیپ گندم نان و یک ژنوتیپ گندم دوروم آزمایش مزرعه ای طی سال زراعی 83-1382 در منطقه باجگاه شیراز انجام شد. این آزمایش در قالب دو طرح بلوک کامل تصادفی جدا از هم با دو سطح رطوبتی مطلوب و تنش خشکی پس از گل دهی با سه تکرار طراحی و اجرا شد. تنش خشکی پس از گل دهی سبب کاهش عملکرد دانه و اجزای آن در تمامی ژنوتیپ ها گردید. میانگین صفات در شرایط تنش خشکی کاهش معنی دار یافت (5% ≥ p )، با این وجود، کاهش تعداد سنبلک در سنبله و سنبله در متر مربع معنی دار نبود. کاهش تعداد دانه در سنبله و وزن هزار دانه، علت اصلی افت عملکرد دانه در شرایط تنش خشکی بود. ژنوتیپ گهر بیشترین عملکرد دانه (4149 کیلوگرم در هکتار) را در شرایط تنش خشکی تولید کرد، در حالی که در شرایط مطلوب بیشترین عملکرد دانه (6674 کیلوگرم در هکتار) از ژنوتیپ نیک نژاد به دست آمد. براساس شاخص حساسیت به تنش، ژنوتیپ‎های کوهدشت و boholh-15 به ترتیب کمترین و بیشترین حساسیت به تنش را از خود بروز دادند. تجزیه هم بستگی عملکرد دانه با اجزای آن نشان داد که در شرایط تنش خشکی، تعداد سنبله در متر مربع (751/0= r) و عملکرد بیولوژیک (707/0= r) بالاترین هم بستگی را با عملکرد دانه دارند(5% ≥ p )، در حالی که در شرایط مطلوب، بالاترین هم بستگی با عملکرد دانه متعلق به تعداد دانه در سنبله (864/0= r) و عملکرد بیولوژیک (848/0= r) بود. بر این اساس، می توان گزینش ژنوتیپ ها برای عملکرد دانه زیادتر را در هر شرایط رطوبتی با استفاده از صفات دارای بیشترین ضریب هم بستگی با عملکرد دانه انجام داد. در مجموع، به نظر می رسد ژنوتیپ های گهر و نیک نژاد به دلیل داشتن پتانسیل عملکرد دانه بالاتر در شرایط مشابه با پژوهش حاضر قابل توصیه باشند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ارزیابی عملکرد دانه و اجزای آن در ژنوتیپ‌های گندم تحت تأثیر تنش خشکی پس از گل‌دهی

Drought stress is one of the major limiting factors of crop yield. A field experiment was conducted to study the effects of drought stress on yield and yield components of nine bread wheat and one durum wheat genotypes during 2003-2004 growing season. The experiment was designed as two separate randomized complete blocks design with three replicates under well-watered and unwatered conditions...

full text

ارزیابی عملکرد دانه و اجزای آن در ژنوتیپ‌های گندم تحت تأثیر تنش خشکی پس از گل‌دهی

Drought stress is one of the major limiting factors of crop yield. A field experiment was conducted to study the effects of drought stress on yield and yield components of nine bread wheat and one durum wheat genotypes during 2003-2004 growing season. The experiment was designed as two separate randomized complete blocks design with three replicates under well-watered and unwatered conditions d...

full text

مطالعه توارث عملکرد دانه گندم و اجزای آن تحت شرایط تنش و عدم تنش خشکی

Generation mean analysis (GMA) was used to study the type of gene action and inheritance of grain yield and its components. Generation mean analysis with joint scaling test was performed. This research was conducted at research farm of college of Agriculture at the University of Tehran. The parents and their progenies ( F1, F2, BC1 & BC2) in three mating groups ( Sardari × 7007, Sardari × 7107...

full text

مطالعه توارث عملکرد دانه گندم و اجزای آن تحت شرایط تنش و عدم تنش خشکی

Generation mean analysis (GMA) was used to study the type of gene action and inheritance of grain yield and its components. Generation mean analysis with joint scaling test was performed. This research was conducted at research farm of college of Agriculture at the University of Tehran. The parents and their progenies ( F1, F2, BC1 & BC2) in three mating groups ( Sardari × 7007, Sardari × 7107...

full text

تجزیه و تحلیل دای آلل عملکرد دانه و اجزای آن در ژنوتیپ¬های گندم نان تحت شرایط تنش خشکی

بررسی و ارزیابی ترکیب پذیری ارقام گندم نان، هتروزیس، نحوه توارث، کنترل ژنتیکی و عمل ژن ها برای صفات تعداد دانه در سنبله، عملکرد دانه سنبله، وزن هزار دانه و عملکرد دانه گیاه تحت شرایط تنش خشکی بر روی 8 ژنوتیپ با استفاده از روش دوم در مدل ثابت گریفینگ صورت گرفت. میانگین مربعات قابلیت ترکیب پذیری عمومی برای تمامی صفات و میانگین مربعات قابلیت ترکیب پذیری خصوصی نیز برای تمامی صفات به­جز تعداد دانه د...

full text

تجزیه و تحلیل دای آلل عملکرد دانه و اجزای آن در ژنوتیپ های گندم نان تحت شرایط تنش خشکی

بررسی و ارزیابی ترکیب پذیری ارقام گندم نان، هتروزیس، نحوه توارث، کنترل ژنتیکی و عمل ژن ها برای صفات تعداد دانه در سنبله، عملکرد دانه سنبله، وزن هزار دانه و عملکرد دانه گیاه تحت شرایط تنش خشکی بر روی 8 ژنوتیپ با استفاده از روش دوم در مدل ثابت گریفینگ صورت گرفت. میانگین مربعات قابلیت ترکیب پذیری عمومی برای تمامی صفات و میانگین مربعات قابلیت ترکیب پذیری خصوصی نیز برای تمامی صفات به­جز تعداد دانه د...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
تولید محصولات زراعی و باغی

جلد ۱۱، شماره ۱، صفحات ۳۱۷-۳۲۸

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023